Nieuw onderzoek: alleen volledig elektrisch haalt klimaatdoel Europa

Recent onderzoek van het International Council on Clean Transportation (ICCT) toont opnieuw aan dat de hybride auto niet de oplossing is voor het stoppen van de opwarming van de aarde. Het ICCT signaleert dit op basis van de uitkomsten van recent onderzoek. Europese klimaatdoelen kunnen alleen gehaald worden met volledig elektrische auto’s. In de uitvoerige analyse werd de gehele life cycle van een auto, inclusief de impact van de productie van elektriciteit en brandstof die de auto nodig heeft, onder de loep genomen. Naar aanleiding van de bevindingen adviseert de onderzoeksinstantie elektrische auto’s te stimuleren en auto’s met andere aandrijving uit te faseren. De Vereniging Elektrische Rijders dringt al langer bij de overheid aan op een lange termijn consistente stimuleringsregeling voor volledig elektrische auto's.

Analyse over hele life cycle

Het ICCT-rapport is een uitvoerige analyse over de gehele levenscyclus van de verschillende types auto. Het onderzoek neemt de verkoopaantallen van de modellen naar rato mee in de analyse en vergelijkt zo de impact die de verschillende voertuigen hebben op de opwarming van de aarde. Op die wijze vergelijkt het ICCT middenklasse auto’s met een benzine-, diesel- en aardgasverbrandingsmotor (ICEV's), hybride elektrische voertuigen (HEV's), plug-in hybride elektrische voertuigen (PHEV's), elektrische voertuigen met batterij (BEV's) en elektrische voertuigen met waterstofbrandstofcellen (FCEV's).

De analyse heeft alle onderdelen van de auto life cycle doorgemeten. Zo zijn ook de broeikasgasemissies die voortkomen uit de productie en recycling van voertuigen plus batterijen meegenomen. Ook is de uitstoot van de brandstof- en elektriciteitsproductie en het brandstofverbruik plus onderhoud van de auto meegenomen in de vergelijking.

De belangrijkste bevindingen uit het ICCT-onderzoek zijn:

• De emissies van volledig elektrische auto's zijn gemeten over de gehele levenscyclus bijna 4 keer lager dan die van benzineauto's. Gemiddeld ligt de uitstoot 73% tot 78% lager dan die van auto's met een benzinemotor. Bij gebruik van alleen hernieuwbare elektriciteit zou de reductie zelfs tot 78% in het voordeel van de BEV kunnen oplopen.

• De winst die hybrides leveren valt tegen. Bij een hybride auto is de totale uitstoot 20% lager dan die van een benzineauto. Bij plug-in hybrides is de situatie iets gunstiger en loopt het voordeel op tot 30% lagere emissies ten opzichte van een auto op fossiele brandstof.

• Dieselauto’s scoren over de hele levenscyclus qua impact vergelijkbaar met een benzineauto.

• Elektrische auto’s met een batterij die rijden op de elektriciteitsmix die binnen de Europese Unie voor de periode 2025 tot 2044 verwacht wordt, hebben een geschatte levenscyclus-broeikasgasemissie van 63 g CO2e/km. Dit is 73% lager dan de emissies van auto’s die op benzine rijden, waarbij expliciet rekening gehouden is met het feit dat ICEV’s op een gemiddelde mix van fossiele benzine en ethanol zullen rijden. De uitstoot van een benzineauto wordt daarmee geschat op 235 g CO2e/km.

• De besparingen die BEV’s hebben, gaan verder dan alleen de CO2-uitstoot via de uitlaat, want de emissies van brandstofproductie zijn ook nog eens hoger dan die van elektriciteitsproductie. Hoewel elektrische voertuigen vanwege de complexe batterijproductie ongeveer 40% hogere productie-emissies hebben, wordt die extra uitstoot bij de productie al na ongeveer 17.000 km rijden tenietgedaan en daarna tot het einde van de levenscyclus van de auto ruimschoots gecompenseerd. Dit betekent dat een elektrische auto doorgaans al na één of twee jaar nadat deze op kenteken is gezet minder uitstoot oplevert dan een auto met motor op fossiele brandstof.

• Een andere opmerkelijke conclusie is dat de uitstoot van elektrische voertuigen in de realiteit van nu 24% lager is dan in 2021 door het ICCT zelf geschat. Deze meevaller wordt verklaard door de steeds groenere stroom die er in de Europese Unie voor het produceren en opladen van EV’s wordt gebruikt. 

• Als we afgaan op de totale uitstoot overtuigen elektrische voertuigen met brandstofcellen op dit moment nog niet. Ze kunnen naar schatting alleen een lage uitstoot halen wanneer ze waterstof op basis van hernieuwbare elektriciteit gaan gebruiken. Dat is nog niet het geval en brandstofcelvoertuigen rijden nu op waterstof dat nog met aardgas is geproduceerd. Daarmee bedraagt hun impact zo’n 175 g CO2e/km, wat slechts 26% lager is dan die van benzinevoertuigen. Alleen bij gebruik van waterstof op basis van hernieuwbare elektriciteit, dat in de Europese Unie nog altijd niet breed verkrijgbaar is, kunnen de emissies van brandstofcelvoertuigen een vergelijkbaar niveau als dat van elektrische voertuigen halen.

Naar aanleiding van het onderzoek doet ICCT verschillende beleidsaanbevelingen:

• Ten eerste stelt ICCT dat de uitfasering van nieuwe ICEV-, HEV- en PHEV-registraties tegen 2035 de emissies van de sector in lijn zou brengen met de EU-klimaatdoelstellingen. Bij gebruik van de gemiddelde brandstof- en elektriciteitsmix in Europa bieden alleen volledig elektrische auto’s met een batterij een grootschalige vermindering van de broeikasgasemissies gedurende de levenscyclus.

• Daarnaast stelt ICCT dat de inzet van brandstofcelauto’s beperkt zouden moeten worden tot auto’s die rijden op waterstof dat geproduceerd is met hernieuwbare elektriciteit.

• Volledig elektrische auto’s zouden gestimuleerd moeten worden, want met auto’s op fossiele brandstoffen, hybrides en plug-in hybrides zijn, zelfs als de onderzoekers de ontwikkeling van de brandstofmix meenemen, zijn Europese klimaatdoelstellingen niet langer haalbaar. Daarbij komt dat de kosten van e-brandstoffen in de toekomst naar verwachting hoog blijven en er ook op dat vlak geen positieve impact wordt verwacht.

• Tot slot adviseert ICCT om beleid te ontwikkelen dat de CO2-voetafdruk van de batterijproductie reduceert en ervoor zorgt dat er bij de aankoop van elektrische voertuigen subsidies op basis van duurzaamheidscriteria komen. Ook dringt ICCT aan op een verdere verbetering van de energie-efficiëntie van elektrische voertuigen, want ook die innovaties kunnen de komende jaren verder bijdragen aan het terugdringen van de totale uitstoot en daarmee aan het behalen van de Europese klimaatdoelen.

Lange termijn beleid moet EV's stimuleren en transitie versnellen

Naar aanleiding van het ICCT-onderzoek herhaalt de Vereniging Elektrisch Rijders (VER) dat de Nederlandse overheid langetermijnbeleid zou moeten ontwikkelen om zowel berijders, potentiële kopers en bedrijven die auto’s inzetten te stimuleren om elektrisch te gaan rijden. Stimuleringsmaatregelen, het verlagen van drempels en een consistent overheidsbeleid waarmee elektrisch rijden over een langere periode aantrekkelijker gemaakt wordt dan het (blijven) rijden met auto’s op fossiele brandstoffen, kunnen de transitie naar elektrisch rijden echt versnellen. Het ICCT-onderzoek toont wederom aan dat die versnelling noodzakelijk is om de Europese klimaatdoelstelling nog te kunnen halen. In aanloop naar de komende verkiezingen zou de versnelling van de elektrificatie van het Nederlandse autopark daarom bij de politieke partijen hoog op de agenda gezet moeten worden, zo luidt de mening van de VER.