Met de toename van het aantal EV’s op de weg, stijgt ook het gezamenlijke energieverbruik van al die elektrische auto’s. Gemiddeld gebruikt een EV 17,5 kWh elektriciteit per 100 kilometer. Opmerkelijk is ook dat het werkelijke energiegebruik per elektrische auto stijgt en daarmee wegloopt van het vastgestelde WLTP-bereik, zo concludeert TNO in onderzoek dat recent op de Nationale Conferentie Duurzame Mobiliteit in de Jaarbeurs werd gepresenteerd. Toen de WLTP-meetmethode net geïntroduceerd werd, week het WLTP-getal nauwelijks af van het verbruik in de dagelijkse realiteit. Het verschil wordt echter groter, naar onderzoekers aannemen door ons eigen rijgedrag. Grotere ranges op ons netvlies en overal snelladers doen automobilisten dieper het stroompedaal intrappen, waardoor er verschillen in het verbruik van exacte dezelfde elektrische auto's ontstaan. Wat kunnen we hier als EV-rijder zelf aan doen?
Gat tussen praktijk en WLTP
Laadcomfort en betere techniek laten laten ons simpelweg gemakkelijker over stroomverbruik denken, maar die houding heeft ook een keerzijde. Laadstress is er niet meer, we zien een steeds grotere actieradius op ons dashboard prijken en ook de EV-techniek van auto's wordt steeds efficiënter. De grotere range van de nieuwste elektrische auto’s nodigt simpelweg uit tot hogere snelheden en de scheefloop ten opzichte van WLTP lijkt omvangrijker bij grotere en duurdere EV's. Zo kan het zijn dat het energiegebruik van volledig vergelijkbare elektrische voertuigen aanzienlijk verschilt, aldus TNO
TNO signaleert bijvoorbeeld een relatief grote afwijking bij grote EV’s met een lange range. Denk aan de BMW i5 Touring of Audi Q6 e-tron, bestuurders daarvan houden (blijkbaar) minder rekening met de ideale efficiency voor hun EV en dat zorgt ervoor dat het voertuig meer energie gebruikt dan strikt gezien nodig is. Ook bij een test die TNO deed met de Kia e-niro, de Volvo EX30 en de Peugeot e-208 kwamen bij dezelfde auto's verschillen in verbruik naar boven. Door de wijze hoe wij ermee omgaan lijkt het energieverbruik van onze EV's langzaam maar zeker te stijgen en ontstaat er een oplopend gat met de WLTP-metingen.
![]()
EV stuwt stroomverbruik
Met de toename van het aantal EV's neemt ons stroomverbuik toe, dat is ook nodig om uitstoot de verkleinen. Ons stroomnet moet op de veranderende omstandigheden aangepast worden en netcongestie is inmiddels een bekend probleem. Om die reden zijn autoproducenten, netbeheerders en laadinfrapartijen bezig met investeren in bidirectioneel laden en de auto deel van de oplossing van deze uitdagingen op het stroomnet te maken. In 2024 verbruikte het binnenlands vervoer maar liefst 17 petajoule aan elektriciteit, bijna twee keer zoveel als in 2019. Om het wat makkelijker te maken. Een petajoule staat gelijk aan 278 miljoen kilowattuur (kWh). Het CBS meldt dit op basis van cijfers over het elektriciteitsverbruik in Nederland. In totaal verbruikte ons land 407 petajoule aan elektriciteit in 2024, een stijging van 2 procent ten opzichte van een jaar eerder. De grootste uitschieter in toename van stroomverbruik komt uit de hoek van vervoer. Deze sector zag het stroomverbruik sinds 2019 stijgen van 9 naar 17 petajoule. Vooral het wegverkeer, oftewel de elektrische auto, is verantwoordelijk voor deze verbruiksgroei. Uit TNO-onderzoek blijkt nu dat we per auto ook meer stroom gaan gebruiken, simpelweg omdat veel EV-rijders het stroompedaal gemakkelijker vloeren.
![]()
Meer stroom dan trein
Tot zo'n tien jaar terug was het vooral de trein die elektrisch reed, maar door de opkomst van de EV en de transitie naar elektrisch rijden die gaan is, is dat gegeven inmiddels achterhaald. Sinds 2023 verbruikt het wegverkeer méér stroom dan het railverkeer. Niet zo gek. In de afgelopen jaren zijn het aantal EV’s in Nederland enorm toegenomen. Deze maand rijden er 645.000 volledig elektrische auto’s rond op de Nederlandse wegen, en daar komen er dagelijks honderden bij. In November was de elektrische auto voor het eerst de meest verkochte aandrijflijn bij de nieuw verkochte auto's. Zeker nu de verlaagde bijtelling voor 2026 aan de orde blijft en de pseudo-einheffing definitief doorgaat, zal het aantal EV's volgend jaar verder doorstijgen.
Laden slimmer verdelen over de dag
Hoewel het totale elektriciteitsverbruik in Nederland nog altijd iets lager ligt dan voor corona (in 2019 was het 3 procent hoger), neemt de druk op bepaalde delen van het stroomnet toe. Om die reden wordt op steeds meer plaatsen dynamisch geladen, dat betekent dat EV-eigenaren ervoor kunnen kiezen om hun auto goedkoper op te laden op tijden dat er voldoende stroom is en meer betalen tijdens piekuren en komen inmiddels de eerste bidirectioneel-laden-pilots van de grond. In dat geval leveren EV's die niet gebruikt worden op piekmomenten stroom terug aan het net en worden elektrische auto's onderdeel van de oplossing voor het netcongestieprobleem. Ze helpen het stroomnet dan op drukke momenten, terwijl ze opladen op het moment dat er weinig vraag is en de stroomproductie door zon en/of wind hoog is. Netbeheerders zijn blij met slim laden en bidrectioneel-laden-pilots, ze trekken al jaren aan de bel en waarschuwen voor overbelasting van het net als het laden niet slimmer wordt verdeeld over de dag.
Efficiënt gebruik helpt
Blijft de vraag staan wat we als elektrische rijder zelf kunnen doen om slim met energie om te gaan. Allereerst geldt dat hoe lager het vermogen is, hoe slechter de laadprestatie van de EV is. Laden van 20% tot 80% is in veel gevallen genoeg om comfortabel en tijdefficiënt te kunnen blijven reizen.
Vol stroom op hoge snelheid is net zo inefficiënt voor ons elektriciteitsverbruik als de elektrische kachel thuis op 'maximaal' aan te zetten. Wat dat betreft is er niets nieuws onder de zon en voor de fossiel-rijden-fanaten kunnen we stellen dat benzineauto's 'vol gas' ook alles behalve efficiënt zijn. Je hebt dan een erg hoog brandstof verbruik en het levert extra uitstoot op.
Een tweede aanpassing die de EV rijder kan doen is slim laden. 's Avonds tussen ruwweg 17:00 uur en 21:00 is het stroomverbruik hoog. Als je niet weg hoeft kun je beter laden na 21:00 uur of op de dag als er veel schone energie wordt gewonnen uit zon en wind.
Thuis slim laden combineren met een dynamisch energiecontract is een goede zet; als EV-rijder kun je dan laden bij de laagste tarieven en even wachten op de momenten als stroom kostbaar is en je de auto nog niet direct nodig hebt.
Slim laden kost weliswaar meer laadpalen, auto's staan langer aan de laadpaal, maar is uiteindelijk de betere oplossing. Het vermogen van de laadpalen knijpen levert extra verlies op en zorgt voor onaangename verrassingen bij EV-rijders. Uit metingen blijkt sowieso dat er meer laadverliezen optreden als netcongestie op de verkeerde manier bestreden wordt, wat dat betreft is bidirectioneel laden een waardevolle oplossing. De Vereniging Elektrische Rijders werkt actief aan het tot de nieuwe standaard maken van bidirectioneel laden.
Tekst: Jos van den Bergh
Beeld: VER, Mazda Nederland, Renault Nederland, Tesla EMEA
![]()
![]()