De AFIR is live: dit verandert er voor jou als elektrische rijder

Je hebt er vast eens van gehoord: de AFIR, oftewel de Alternative Fuel Infrastructure Regulation. Zoals de naam al aangeeft, is dat een combinatie van wetten die te maken hebben met de infrastructuur voor onder andere elektrische auto's. Wat verandert er voor elektrische rijders?

De AFIR is een groot document met allerlei regels rondom de infrastructuur voor emissievrije voertuigen. Het gaat daarbij ook om infrastructuur voor bijvoorbeeld vrachtwagens, schepen en waterstofauto's, maar wij richten ons voor nu alleen op de wijzigingen die iets met elektrische personenauto's te maken hebben. 

Vanaf zaterdag 13 april is een deel van de AFIR in werking getreden. Het gaat daarbij om twee belangrijke regels rondom het betalen van een laadsessie bij publieke laadstations. Wat gaat er veranderen? 

Betalen zonder laadpas
De AFIR vereist vanaf nu dat gebruikers ad hoc, oftewel zonder abonnement en met enkel hun bankkaart of -gegevens, kunnen betalen en dus laden bij openbare laadpunten. De regels gelden met onmiddellijke ingang. Maar dat betekent niet dat je nu bij elk laadstation zonder je bekende laadpas kunt betalen. 

Deze nieuwe regels gelden namelijk nu alleen voor laadstations die nieuw worden geplaatst. Bestaande laadpunten met een vermogen van 50 kW of meer, moeten in uiterlijk 2027 voorzien zijn van zo'n ad hoc-betalingsmogelijkheid. Bij laders met een lager vermogen, in bijna alle gevallen dus publieke AC-laders, hoeft dit niet gedaan te worden.

Kaartterminals en QR-codes
Kun je dan straks bij alle nieuwe laadstations eenvoudig en contactloos met een bankkaart betalen? Ook dat is niet het geval. Een kaartterminal is wel verplicht op nieuw te plaatsen snellaadpunten met een vermogen van 50 kW of meer. Dat betekent dus dat het onderweg steeds makkelijker en normaler is om direct met je bankkaart te betalen.

Daarbij is het overigens niet verplicht dat elke lader z'n eigen kaartterminal heeft: om de kosten te dekken, kan een station ook met één centrale betaalautomaat werken. Ook nieuwe AC-laadpalen moeten dus klaar zijn voor ad-hoc-betalingen, maar er is nog geen eenduidigheid over de manier waarop dat moet gaan gebeuren. Statische QR-codes waarmee de gebruiker kan betalen zijn volgens partijen te fraudegevoelig, terwijl dynamische QR-codes op schermen de laadpalen te kostbaar en fragiel maken. 

Naast deze ad-hoc-betaalmethode is er nog een regel uit de AFIR van kracht geworden. Zo staat in de AFIR ook dat 'de prijzen die aanbieders [...] in rekening brengen redelijk, transparant en niet-discriminerend moeten zijn." Gebruikers moeten de prijs ook voorafgaand aan de laadsessie kunnen opvragen. Daarbij is het noodzakelijk dat "alle prijscomponenten duidelijk worden onderscheiden, inclusief toepasselijke e-roamingskosten en andere vergoedingen of kosten die door de aanbieder van mobiliteitsdiensten worden toegepast." Zoals onze leden op de ALV al hoorden, zal die wetswijziging in eerste instantie niet veel teweeg brengen, maar is dit vooral een signaal vanuit de Europese Unie om prijstransparantie onder de aandacht te brengen. 

Elke 60 km een snellader
De komende jaren gaat er meer gebeuren op het gebied van de AFIR. Zo moet er vanaf eind 2025 om de 60 kilometer langs het TEN-T-netwerk een snellaadstation zijn met laadpunten met een vermogen van minstens 150 kW. Voor vrachtauto's gaat het dan om laadpunten met een minimumvermogen van 350 kW. Ook moet er op stations informatie beschikbaar zijn over de prijzen, beschikbaarheid en wachttijden. Meer informatie lees je op de website van de Europese Raad.